Τα παιδιά τρώνε περισσότερο, όταν είναι λυπημένα!
Πλήθος ερευνών έχει συνδέσει την συναισθηματική μας κατάσταση με την υπερκατανάλωση φαγητού, ωστόσο οι περισσότερες έρευνες έχουν στηριχτεί σε δείγματα ενηλίκων και όχι παιδιών. Όμως, οι σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι, όλα ξεκινούν κατά την παιδική μας ηλικία.
Έχετε παρατηρήσει τις κινήσεις των παιδιών σας;
Μήπως έχετε παρατηρήσει πως όταν τα παιδιά σας παρακολουθούν το αγαπημένο τους «παιδικό» στην τηλεόραση, την ώρα που ο ήρωάς τους περνάει από μύρια «κύματα» για να φτάσει στον προορισμό του, αυτά σας ζητούν το αγαπημένο τους σνακ ή ένα γλυκό ή μήπως παρακολουθούν με τόση προσοχή τον ήρωά τους με αποτέλεσμα να μην καταλαβαίνουν πόσο τρώνε;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης μελέτης, τα παιδιά ηλικίας 5 έως 7 ετών τείνουν να τρώνε περισσότερο όταν είναι λυπημένα.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The American Journal of Clinical Nutrition, δείχνει ότι τα παιδιά που βρίσκονται σε κατάσταση stress, καταναλώνουν περισσότερο φαγητό από μια φυσιολογική παιδική μερίδα, ιδιαίτερα όταν οι γονείς τους έχουν χρησιμοποιήσει το φαγητό ως ανταμοιβή στο παρελθόν.
Οι μελετητές σημειώνουν ότι η υπερφαγία του παιδιού σε κατάσταση πίεσης είναι μια μαθησιακή και αφύσικη συμπεριφορά καθώς το άγχος και η συναισθηματική αναταραχή συνήθως μειώνουν την όρεξη, αντί να την αυξάνουν. Το γεγονός ότι τα παιδιά έχουν τάσεις υπερφαγίας σε αυτή την ηλικία υποδηλώνει η συναισθηματική υπερκατανάλωση φαγητού είναι κάτι που «μαθαίνουν» στην πρώιμη παιδική ηλικία, πιθανόν λόγω του τρόπου με τον οποίο οι γονείς τους τα ταΐζουν.
Το πείραμα:
Οι ερευνητές χώρισαν τα παιδιά σε δυο ομάδες. Σε όλα τα παιδιά δόθηκε μια εικόνα για να τη ζωγραφίσουν και στη συνέχεια τους είπαν πως μόλις τελειώσουν τη ζωγραφιά τους θα τους δώσουν το αγαπημένο τους παιχνίδι. Για να ολοκληρωθεί η ζωγραφιά των παιδιών χρειαζόταν ένας συγκεκριμένος μαρκαδόρος. Ο μαρκαδόρος αυτός υπήρχε μόνο στη μια ομάδα. Τα παιδιά της άλλης ομάδας, όπως είναι προφανές δεν μπορούσαν να ολοκληρώσουν τη ζωγραφιά τους και έτσι θα έχαναν το βραβείο. Η απώλεια αυτή δημιούργησε άγχος στα παιδιά αυτά. Και έτσι, όταν οι ερευνητές προσποιήθηκαν ότι έψαχναν τον “πολυπόθητο” μαρκαδόρο που θα τους έκανε να ολοκληρώσουν τη ζωγραφιά τους, είχαν σίγουρα αγωνία. Μέσα στο δωμάτιο υπήρχαν σημεία, όπου οι ερευνητές είχαν τοποθετήσει διάφορα σνακ.
Τα παιδιά λοιπόν που περίμεναν το μαρκαδόρο για να ολοκληρώσουν τη ζωγραφιά τους, ιδιαίτερα αυτά που ήταν πιο αγχωμένα, ήταν εκείνα που έφαγαν τη μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού και κυρίως ήταν εκείνα που οι γονείς τους συνήθως να τα ανταμείβουν με το αγαπημένο τους φαγητό μετά από μια καλή τους πράξη.
Από τη μελέτη επίσης διαπιστώθηκε ότι τα παιδιά των οποίων οι γονείς υπερεκτιμούν την κατανάλωση του φαγητού τους και ενοχοποιούν ή τους κρύβουν τρόφιμα με στόχο να προστατέψουν την υγεία τους, είναι εκείνα που μπερδεύουν το φυσικό ένστικτο της πείνας με το συναισθηματικό. Ωστόσο, επειδή το μέγεθος του δείγματος των παιδιών ήταν σχετικά μικρό (41 ζεύγη δίδυμων παιδιών), απαιτείται περισσότερη έρευνα ώστε να έχουμε μια σαφέστερη εικόνα της λειτουργίας των πρακτικών της σίτισης των παιδιών από τους γονείς και της επιρροής τους στην υπερκατανάλωση φαγητού από τα παιδιά, όταν αυτά βρίσκονται σε κατάσταση πίεσης.
Μια ακόμα πιο πρόσφατη μελέτη ωστόσο έρχεται για να επιβεβαιώσει την παραπάνω μελέτη και τονίζει ότι τα παιδιά είναι ο καθρέφτης μας σε συναισθηματικό και διατροφικό επίπεδο.
Η έρευνα αυτή έρχεται από τη Νορβηγία και συγκεκριμένα από τον επικεφαλής της μελέτης Silje Steinsbekk Steinsbekk, αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας στο Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας στο Trondheim, ο οποίος μας απαντά στο ερώτημα του «γιατί δεν μας έρχεται να φάμε ένα καρότο, όταν είμαστε λυπημένοι».
Για τη νέα μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν τις τροφές και τις διατροφικές συνήθειες πάνω από 800 παιδιών στη Νορβηγία, αρχίζοντας από την ηλικία 4. Έλεγξαν τα παιδιά και στην ηλικία των 6, 8 και 10 ετών. Περίπου τα 2/3 των παιδιών σε όλες τις ηλικίες συχνά έτρωγαν για να αισθανθούν καλύτερα, κρίνοντας από τα ερωτηματολόγια στα οποία απάντησαν οι γονείς τους. Προσέφεραν στα παιδιά φαγητό για να τα παρηγορήσουν στις ηλικίες των 4 και 6 και καταγράφηκε μεγαλύτερη συναισθηματική κατανάλωση στις ηλικίες των 8 και 10 ετών, σύμφωνα με τη μελέτη. Οι ερευνητές βρήκαν επίσης ότι στα παιδιά που όντως παρηγορήθηκαν τρώγοντας κάτι, οι γονείς συνέχισαν συστηματικά να χρησιμοποιούν το φαγητό για τον σκοπό αυτό. “Η συναισθηματική σίτιση αυξάνει τη συναισθηματική κατανάλωση και το αντίστροφο”, δήλωσε ο Steinsbekk.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν και μια άλλη τάση: Τα παιδιά που θύμωναν ή αναστατώνονταν ευκολότερα στην ηλικία των 4 ετών ήταν πιο πιθανό να τρώνε για να αισθάνονται καλύτερα και να ταΐζονται από τους γονείς για το σκοπό αυτό. «Αυτό είναι απόλυτα κατανοητό καθώς οι γονείς στρεσάρονται πολύ όταν τα παιδιά τους φωνάζουν ή κλαίνε χωρίς να σταματούν», είπε ο Perez-Escamilla, καθηγητής επιδημιολογίας και δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο του Yale.
Επιπλέον, “Τα μικρά παιδιά αναπτύσσουν τις διατροφικές τους συνήθειες παρατηρώντας πώς τρώνε οι γονείς τους. Εάν τους βλέπουν να πίνουν αναψυκτικά και να τρώνε junk food και γλυκά όταν είναι αναστατωμένοι ή στεναχωρημένοι, τότε αυτά τα παιδιά θα κάνουν ακριβώς το ίδιο όταν βιώνουν παρόμοια συναισθήματα» παρατήρησαν οι επιστήμονες.
Υπάρχουν στρατηγικές για να αποκτήσει το παιδί σας σωστές διατροφικές συνήθειες;
Και, όμως υπάρχουν. Και επειδή κανείς δεν έχει άμεσα τις οδηγίες σίτισης κάθε παιδιού, επανερχόμαστε σε παλαιότερο άρθρο όπου μπορείτε να βρείτε μερικούς εύκολους τρόπους για να κάνετε το παιδί σας να αντιμετωπίζει το φαγητό σαν ένα μέσο προαγωγής της καλής υγείας και όχι σαν ένα συναισθηματικό υποκατάστατο.
Κάθε παιδί είναι ξεχωριστό και μοναδικό με ιδιαίτερες προτιμήσεις, όπως όλοι μας. Το μόνο που χρειάζεται, για να βρει τις δικές του διατροφικές αδυναμίες χωρίς να τις συνδέσει με το συναίσθημά του είναι πρώτα από όλα να μάθει από νωρίς να ξεχωρίσει αυτές τις δυο καταστάσεις, της πείνας και του συναισθήματος.
Βιβλιογραφία:
Silje Steinsbekk, Edward D. Barker, Clare Llewellyn, Alison Fildes, Lars Wichstrøm. Emotional Feeding and Emotional Eating: Reciprocal Processes and the Influence of Negative Affectivity. Child Development, 2017; DOI: 10.1111/cdev.12756
Claire V Farrow, Emma Haycraft, and Jackie M Blissett. Teaching our children when to eat: how parental feeding practices inform the development of emotional eating—a longitudinal experimental design. Am J Clin Nutr May 2015.
