Παιδιά με επιλεκτική διατροφή – Πως να τα αντιμετωπίσω
Δεν χρειάζεται πλέον να μαλώνετε με το παιδί σας να φάει το φαγητό που έχετε ετοιμάσει, το φρούτο του ή και τα λαχανικά του . Υπάρχουν πλέον πολλοί τρόποι να αντιμετωπίσετε την επιλεκτική συμπεριφορά του παιδιού σας και να το ακούτε να ζητάει από μόνο του τις θρεπτικές τροφές που θα του μάθετε εσείς να τρώει.
Ας δούμε αρχικά πως ξεκινάει η επιλεκτική συμπεριφορά ενός παιδιού και ποιοι παράγοντες το επηρεάζουν.
Επιλεκτική διατροφή ή αλλιώς ‘picky eating’ είναι η δυσκολία να καταναλώνει το παιδί τρόφιμα που έτρωγε ήδη ή να δοκιμάζει νέες τροφές με αποτέλεσμα να δημιουργεί δυσκολία στους γονείς, αλλά και κίνδυνο για τη δική του υγεία.
Αυτή η συμπεριφορά σύμφωνα με έρευνες ξεκινάει από τη πρώιμη ηλικία ενός παιδιού και καταλήγει μέχρι και την ενήλικη ζωή του. Σύμφωνα με μελέτες το πρόβλημα μπορεί να έχει τις ρίζες του από την απουσία θηλασμού στη βρεφική ηλικία και από την μη εισαγωγή τροφών που χρειάζονται μάσηση στην κατάλληλη ηλικία του παιδιού. Οφείλεται βέβαια και στον χαρακτήρα του παιδιού και το πώς θα το διαχειριστεί ο γονιός. Αν για παράδειγμα ο γονιός είναι πιεστικός με το παιδί με το να φάει όλο του το φαί ή και ακόμα να ‘καθαρίσει’ το πιάτο του αυτό μπορεί να προκαλέσει πείσμα στο παιδί και αντίθετη συμπεριφορά από αυτό που πάει να καταφέρει ο γονιός . Επίσης αν ο γονέας έχει πάντα μια εναλλακτική λύση φαγητού που θα αρέσει στο παιδί τότε αυτή η επιλεκτική συμπεριφορά διογκώνεται και το πρόβλημα δεν λύνεται.
Τρόποι βελτίωσης διατροφής του παιδιού σας
- Άφησε το παιδί να επιλέξει μόνο του το φαγητό του
Ρωτήστε το παιδί σας τι θα ήθελε να μαγειρέψετε ανάμεσα σε κάποιο αριθμό εναλλακτικών τροφών και δώστε του με αυτό τον τρόπο τη δυνατότητα να έχει την δική του άποψη για το φαγητό, αλλά να έχετε και εσείς τον έλεγχο του φαγητού του.
- Συμμετοχή των παιδιών στη προετοιμασία του γεύματος
Πηγαίνετε με το παιδί σας μαζί στην αγορά και αφήστε το να επιλέξει εκείνο τα φρούτα ή τα λαχανικά που θα του αρέσουν. Στο σπίτι μπορείτε να ετοιμάσετε το γεύμα μαζί με το παιδί αφήνοντας του την προετοιμασία κάποιας τροφής μέχρι εκεί που μπορεί να κάνει. Αυτό θα του φανεί δημιουργικό, σαν παιχνίδι και θα το βοηθήσει να καταναλώσει πιο ευχάριστα το γεύμα του.
- Επιβραβεύετε το παιδί
Είναι σημαντικό μόλις το παιδί φάει κάποια νέα τροφή ή το κανονικό του γεύμα να υπάρχει επιβράβευση. Όχι με κάποιο γλυκό ή σοκολάτα γιατί αυτό θα οδηγήσει το παιδί να τρώει οτιδήποτε αρκεί να έχει μετά αυτό που του αρέσει. Η επιβράβευση θα πρέπει να γίνεται με κάποια αγαπημένη δραστηριότητα του παιδιού(βόλτα, παιχνίδι, παιδική χαρά) ή ακόμα και με λεκτικό έπαινο και ενθάρρυνση.
- Ακούστε την ανάγκη του παιδιού σας
Ίσως να θέλετε να φάει το παιδί σας συγκεκριμένη ώρα που αυτό εκείνη τη στιγμή να μη πεινάει. Συζητήστε με το παιδί αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα εκείνη τη στιγμή που το εμποδίζει από το να φάει και δώστε του το χρόνο του να ζητήσει μόνο του το φαγητό χωρίς αυτό βέβαια να αντικατασταθεί με κάποιο σνακ. Μην ανησυχείτε τα παιδιά δεν κάθονται νηστικά, όταν θα πεινάσουν θα ζητήσουν φαγητό αρκεί να μην έχει αντικατασταθεί με κάποια λιχουδιά. Αν επίσης το παιδί σας πει πως χόρτασε και ας έφαγε μικρή ποσότητα φαγητού ακούστε το γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζει την αίσθηση κορεσμού, αλλιώς αυτό μπορεί να δημιουργήσει στο παιδί κάποια τροφική διαταραχή.
- Γίνετε πρότυπο για τα παιδιά σας
Όταν ένα παιδί από μικρή ηλικία παρατηρεί εσάς να τρώτε όλα τα φαγητά τότε γίνεστε για αυτό πρότυπο και ακολουθεί την ίδια στάση απέναντι στο φαγητό. Θα πρέπει όλη η οικογένεια να έχει το ίδιο φαγητό στο τραπέζι και να μην βλέπει το παιδί ξεχωριστά πιάτα στον καθένα γιατί θα ζητήσει αργότερα και εκείνο το δικό του διαφορετικό πιάτο.
- Αν το παιδί σας καταναλώνει πολλά γλυκά
Η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης και γλυκαντικών υλών μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα υγείας στο παιδί σας. Γι αυτό θα πρέπει να αντικατασταθούν αυτά με κάποια γλυκά και εύγεστα υγιεινά σνακ. Κάποια από αυτά είναι:
- Δημητριακά με γάλα και κομμένα φρούτα μέσα όπως μπανάνα και φράουλα ή πολτοποιημένα για να πάρει γλυκιά γεύση το γάλα.
- Γιαούρτι χαμηλών λιπαρών με γεύση φρούτου ή με αποξηραμένα φρούτα
- Γλυκά φρούτα εποχής
- Muffin ή κέικ καρότου
- Φυσικό χυμό ανάμεικτο με πρωτεύοντα ρόλο τη μπανάνα και το μήλο
- Συνιστώμενη δόση μαύρης σοκολάτας
#Παιδιά με επιλεκτική διατροφή-Πως να τα αντιμετωπίσω
Βιβλιογραφία:
Merikangas, K.R., He, J., Burstein, M., Sendsen, J., Avenevoli, S., Case, B., Georgiades, K., et al. (2011). “Service utilization for lifetime mental disorders in U.S. adolescents: Results of the National Comorbidity Survey-Adolescent Supplement (NCS-A).” Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 50 (1): 32-45.
National Eating Disorders Association. (2018). “Other Specified Feeding or Eating Disorder.”
Nancy Zucker et al, “Psychological and Psychosocial Impairment in Preschoolers with Selective Eating.” Pediatrics, August 3, 2015, doi:10.1542/peds.2014-2386.
© President and Fellows of Harvard College and YMCA of the USA https://cdn1.sph.harvard.edu/wp-content/uploads/sites/84/2012/11/food_fun_and_family.pdf