Δυσκοιλιότητα: αιτίες, πρόληψη και αντιμετώπισή της.

Posted on Μαρ 4th, 2019

by chronopoulos@gmail.com

Categories:

Δυσκοιλιότητα

Τι είναι η δυσκοιλιότητα;

Η δυσκοιλιότητα είναι μία από τις συχνότερες και πιο συνηθισμένες γαστρεντερικές ενοχλήσεις. Στις ΗΠΑ η δυσκοιλιότητα επηρεάζει περίπου 2,5 εκατομμύρια Αμερικάνων ετησίως σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολέγιο Γαστρεντερολογίας. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο για τον Διαβήτη & την Υγεία του Πεπτικού και των Νεφρών (NIDDK), το πρόβλημα αυτό του γαστρεντερικού υπάρχει, όταν οι κενώσεις είναι λιγότερες από τρεις την εβδομάδα και όταν τα κόπρανα είναι ασυνήθιστα σκληρά και οι κενώσεις προκαλούν έντονη δυσφορία.

Συμπτώματα δυσκοιλιότητας.

Η κύρια εργασία του παχέος εντέρου είναι να απορροφάει νερό από τα υπολείμματα τροφών καθώς αυτά περνούν μέσα από το πεπτικό σας σύστημα. Δημιουργεί έπειτα τα κόπρανα (απόβλητα). Οι μύες του παχέος εντέρου τελικά προωθούν τα απόβλητα έξω από το ορθό για να εξαλειφθούν. Εάν τα κόπρανα παραμείνουν στο παχύ έντερο πολύ καιρό, δυσκολεύονται κατόπιν να αποβληθούν. Η κακή διατροφή συχνά προκαλεί δυσκοιλιότητα αλλά δεν είναι η μόνη αιτία.

Αν έχετε δύο ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα για τουλάχιστον 12 εβδομάδες (όχι απαραίτητα συνεχόμενες) τους τελευταίους 6 μήνες τότε θα πρέπει να επισκεφθείτε το γιατρό σας.

Μεγάλη δυσκολία (σφίξιµο) σε >25% των κενώσεων
Σκληρά, ανώµαλα κόπρανα σε >25% των κενώσεων
Αίσθηµα ατελούς κένωσης σε >25% των κενώσεων
Αίσθηµα απόφραξης ή εµπόδιου στον πρωκτό σε >25% των κενώσεων
Χρήση των δακτύλων για τη διευκόλυνση της αφόδευσης σε >25% των κενώσεων
<3 κενώσεις την εβδοµάδα
Σπάνια κένωση χωρίς καθαρτικά

Αιτίες δυσκοιλιότητας.

Το άγχος, οι αλλαγές του τρόπου ζωής και της καθημερινής σας ρουτίνας και οι συνθήκες που επιβραδύνουν τις μυϊκές συσπάσεις του παχέος εντέρου, όπως ο καθιστικός τρόπος ζωής μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκοιλιότητα, αλλά δεν είναι τα μόνα.

Μια δίαιτα με χαμηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες (ιδιαίτερα δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε κρέας, γάλα ή τυρί)
Αφυδάτωση
Έλλειψη άσκησης
Ταξίδια ή αλλαγές στην καθημερινή σας ρουτίνα
Φάρμακα που προκαλούν δυσκοιλιότητα

Αυτά είναι μερικά από τα αντικειμενικά προβλήματα που μπορούν να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα. Υπάρχουν όμως και υποκειμενικοί παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε αυτή την κατάσταση όπως για παράδειγμα ορισμένες ασθένειες όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο, η νόσος του Parkinson και ο διαβήτης. Επίσης το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου ή της εκκολπωματίτιδας, η υπερβολική χρήση ή κατάχρηση καθαρτικών (φάρμακα για να χαλαρώσουν τα κόπρανα) αλλά και τα ορμονικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένου ενός υπολειτουργικού θυρεοειδούς αδένα είναι μερικές από τις αιτίες της δυσκοιλιότητας.

Τρόποι αντιμετώπισης της δυσκοιλιότητας:

Η αντίληψη που συνήθως έχουν οι περισσότεροι πως πρέπει να έχουν απαραιτήτως μία κένωση τη μέρα είναι λανθασμένη. Ο ορισμός του κάθε ατόμου για την κανονικότητα των κενώσεών του είναι πέρα για πέρα υποκειμενικός. Μερικοί άνθρωποι πηγαίνουν τουαλέτα τρεις φορές τη μέρα ενώ άλλοι τρεις φορές την εβδομάδα. Η καλύτερη ώρα για κένωση είναι το πρωί, 30 λεπτά μετά το πρωινό.

Αυτό που χρειάζεται για να βελτιωθεί και κατ΄ επέκταση να λυθεί το πρόβλημα της δυσκοιλιότητας είναι αλλαγή του τρόπου ζωής. Οι φυτικές ίνες και η επαρκής πρόσληψη νερού είναι απαραίτητες για να κρατήσουν το πρόβλημα αυτό μακριά αλλά δεν αρκούν από μόνες τους. Είναι επιτακτική ανάγκη να γίνει μια ολοκληρωμένη προσπάθεια για να επιλυθεί το πρόβλημα.

Είναι απαραίτητη η άσκηση και ιδιαιτέρως το περπάτημα.
Η διατροφή που ακολουθείτε να είναι πλούσια σε φυτικές ίνες.
Απαραίτητη η λήψη 1,5-2,0 λίτρων νερού ημερησίως.
Τέλος είναι αναγκαίο να περιοριστούν ή να διακοπούν τελείως φάρμακα που ίσως λαμβάνονται και προκαλούν δυσκοιλιότητα.

Ποιες άλλες ομάδες ανθρώπων κινδυνεύουν από τη δυσκοιλιότητα;

Όσοι ακολουθούν μια κακή διατροφή και δεν ασκούνται κινδυνεύουν από δυσκοιλιότητα. Ωστόσο υπάρχουν άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Αυτά είναι τα εξής:

Όσοι έχουν ηλικία 65 ετών και άνω: Οι ηλικιωμένοι τείνουν να είναι λιγότερο σωματικά ενεργοί, να υποφέρουν από ασθένειες και να τρώνε λιγότερο φαγητό και όχι τόσο πλούσιο σε διατροφικά στοιχεία.

Κατάκλιση: Όσοι πάσχουν από ορισμένες ιατρικές καταστάσεις, όπως οι τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού, έχουν συχνά δυσκολία με κινήσεις του εντέρου αλλά και όσοι χρειάζεται να μείνουν στο κρεβάτι λόγω κάποιας ασθένειας.

Γυναίκες ή παιδιά: Οι γυναίκες έχουν συχνότερα επεισόδια δυσκοιλιότητας από τους άνδρες και τα παιδιά επηρεάζονται επίσης συχνότερα από τους ενήλικες.

Έγκυες: Οι ορμονικές αλλαγές και η πίεση στα έντερα από το μωρό που αναπτύσσεται μέσα στο σώμα σας μπορεί να οδηγήσει σε δυσκοιλιότητα.

Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από δυσκοιλιότητα επιλέγουν την αυτοθεραπεία αλλάζοντας τη δίαιτά τους, αυξάνοντας την άσκηση ή χρησιμοποιώντας καθαρτικά. Ωστόσο, τα καθαρτικά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για περισσότερο από δύο εβδομάδες χωρίς να συμβουλευτείτε έναν γιατρό.

Θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας εάν:

είχατε δυσκοιλιότητα για περισσότερο από τρεις εβδομάδες
έχετε αίμα στα κόπρανά σας
έχετε κοιλιακό άλγος
βιώνετε πόνο κατά τη διάρκεια των κινήσεων του εντέρου
εάν χάνετε βάρος
έχετε ξαφνικές αλλαγές στις κινήσεις του εντέρου σας

Πώς να αποτρέψετε τη δυσκοιλιότητα.

Αλλάζοντας τη διατροφή σας και αυξάνοντας το επίπεδο φυσικής σας δραστηριότητας είναι οι ευκολότεροι και ταχύτεροι τρόποι αντιμετώπισης και πρόληψης της δυσκοιλιότητας. Δοκιμάστε όμως και τις παρακάτω τεχνικές:
Κάθε μέρα, πίνετε 1,5 έως 2 κιλά μη ζαχαρούχα, χωρίς καφεΐνη υγρά, όπως το νερό, για να ενυδατώσετε το σώμα.
Περιορίστε την κατανάλωση οινοπνεύματος και ποτών με καφεΐνη, που προκαλούν αφυδάτωση.
Προσθέστε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες στη διατροφή σας, όπως ωμά φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, φασόλια, δαμάσκηνα ή δημητριακά, βρώμη κλπ. Η ημερήσια πρόσληψη ινών πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 20 και 35 γραμμαρίων.
Μειώστε τα τρόφιμα όπως το κρέας, το γάλα, το τυρί και τα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Στοχεύστε περίπου στα 150 λεπτά μέτρια άσκηση κάθε εβδομάδα, με στόχο 30 λεπτά την ημέρα τουλάχιστον πέντε φορές την εβδομάδα (δοκιμάστε το περπάτημα, το κολύμπι ή την ποδηλασία).
Εάν αισθάνεστε την ανάγκη να πάτε στην τουαλέτα, μην καθυστερείτε. Όσο περισσότερο περιμένετε, τόσο πιο δύσκολο γίνεται και τόσο πιο κοντά στην δυσκοιλιότητα βρίσκεστε.
Προσθέστε συμπληρώματα φυτικών ινών στη διατροφή σας εάν χρειαστεί. Απλά θυμηθείτε να πίνετε άφθονα υγρά, επειδή τα υγρά βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία των ινών.
Χρησιμοποιήστε καθαρτικά με φειδώ. Ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει καθαρτικά ή κλύσματα για σύντομο χρονικό διάστημα για να βοηθήσει να μαλακώσουν τα κόπρανα σας. Μη χρησιμοποιείτε καθαρτικά για περισσότερο από δύο εβδομάδες χωρίς να μιλήσετε με το γιατρό σας. Το σώμα σας μπορεί να εξαρτάται από αυτά για τη λειτουργία του παχέος εντέρου και να μην μπορείτε χωρίς αυτά να ενεργηθείτε.
Εξετάστε την προσθήκη προβιοτικών στη διατροφή σας, όπως αυτά που υπάρχουν στο γιαούρτι και το κεφίρ. Μελέτες έχουν δείξει ότι αυτή η διαιτητική αλλαγή μπορεί να είναι χρήσιμη για άτομα με χρόνια δυσκοιλιότητα.
Εάν εξακολουθείτε να έχετε προβλήματα με τη δυσκοιλιότητα, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα για να σας βοηθήσει.
Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας συμβουλεύσει να διακόψετε τη λήψη ορισμένων φαρμάκων που μπορεί να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα.

Οι περισσότερες περιπτώσεις δυσκοιλιότητας είναι ήπιες και αντιμετωπίζονται εύκολα με αλλαγές στη διατροφή και την άσκηση. Εάν αντιμετωπίζετε χρόνια δυσκοιλιότητα ή δυσκοιλιότητα μαζί με άλλες αλλαγές στο έντερο, είναι σημαντικό να μιλήσετε με το γιατρό σας.