Κεφίρ, το ποτό της μακροζωίας !

Το κεφιρ είναι ένα καλλιεργημένο, ζυμωμένο ρόφημα που έχει πολύ ωραία γεύση, παχύρρευστη υφή και είναι εύπεπτο. Θα μπορούσε να παρομοιαστεί σαν ένα ποτό γιαουρτιού. Φτιάχνεται με φιλικά προς τον οργανισμό βακτήρια τα οποία μας βοηθούν με πολλούς τρόπους όπως θα δούμε στη συνέχεια του άρθρου.  Συνδυάζει τη μαγιά, τις πρωτεΐνες του γάλακτος και τα βακτήρια. Έχει μια ξινή, κρεμώδη γεύση, και είναι πλούσιο σε προβιοτικά (περισσότερα απ΄ ότι έχει το γιαούρτι). Με λίγα λόγια έχει πολλά οφέλη για την υγεία. Οι ρίζες του μας οδηγούν στις περιοχές γύρω από τον Καύκασο και έχει συνδεθεί με την εκπληκτική μακροζωία των φυλών που ζουν εκεί.

Το κεφίρ συνήθως παρασκευάζεται από γάλα, αλλά μπορεί να παρασκευαστεί με μη γαλακτοκομικές εναλλακτικές ουσίες όπως: γάλα καρύδας, κατσικίσιο γάλα, γάλα ρυζιού, νερό καρύδας.

Επειδή το κεφίρ ζυμώνεται, οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη μπορούν να το πίνουν άνετα. Επίσης είναι πλέον ένα ευρέως διαδεδομένο ποτό και το βρίσκει κανείς στα περισσότερα μέρη όπως σουπερ μάρκετ, παντοπωλεία και καταστήματα με είδη υγιεινής διατροφής, όπως ακριβώς βρίσκουμε και το γιαούρτι και συχνά καταναλώνουμε το κεφίρ για τη βελτίωση της πέψης.

Τι είναι οι “σπόροι” κεφίρ: 

Για να γίνει το κεφίρ που πίνουμε, προηγείται ζύμωση γάλακτος με “σπόρους” κεφίρ. Οι σπόροι, μοιάζουν με μικρά κουνουπιδάκια σε μέγεθος μπιζελιού. Έχουν δηλαδή ακανόνιστο σχήμα και ανώμαλη επιφάνεια, με χρώμα λευκό ή υποκίτρινο και υπόξινη γεύση. Οι σπόροι αυτοί συμπεριφέρονται ως ζωντανοί οργανισμοί. Αυξάνονται σε μέγεθος, πολλαπλασιάζονται και μεταβιβάζουν τις ιδιότητές τους στις επόμενες γενιές σπόρων.

Μπορούμε να τους βρούμε σε μαγαζιά βιολογικών προϊόντων και υγιεινής διατροφής αλλά ο συνηθέστερος τρόπος είναι να πηγαίνουν από χέρι σε χέρι. Να τους πάρουμε δηλαδή από κάποιον φίλο ή γνωστό που τους συντηρεί και τους καλλιεργεί. Το κεφιρ είναι αρκετά ανθεκτικό με αποτέλεσμα να μπορεί ο καθένας να το έχει στο σπίτι του.

Μέθοδος παρασκευής:

Βάλτε 50 γραμμάρια κόκκους κεφίρ σε ένα γυάλινο βάζο. Προσθέστε 1/2 λίτρο γάλα της προτίμησής σας και κλείστε καλά το καπάκι.

Αφήστε το σε θερμοκρασία δωματίου 24 ώρες. Αν το θέλετε ποιο αραιό αφήστε το 12 ώρες.

Όσο πιο πολύ το αφήνετε τόσο πιο πηχτό και όξινο στη γεύση του θα γίνεται. Γενικά μην το αφήνεται πάνω από τρεις μέρες και λιγότερο από 12 ώρες. Φροντίστε επίσης να είναι μακριά από το άμεσο ηλιακό φως.

Περάστε το από πλαστικό σουρωτήρι (όχι μεταλλικό). Αυτό που θα περάσει είναι το πόσιμο κεφίρ, ότι μείνει στο σουρωτήρι είναι οι δραστικοί κόκκοι τους οποίους θα ξαναχρησιμοποιήσετε για την επόμενη καλλιέργεια.

Ξεβγάλτε καλά το βάζο, και τους κόκκους όπως είναι μέσα στο πλαστικό σουρωτήρι, με φρέσκο γάλα ή με κρύο νερό προσέχοντας να στραγγίσει καλά και επαναλαμβάνετε την ίδια διαδικασία παρασκευής από την αρχή.

Πότε θα καταλάβετε ότι ήρθε η ώρα να το σουρώσετε και να το καταναλώσετε;

Ένα ενδεικτικό σημείο ότι το κεφίρ είναι έτοιμο προς κατανάλωση, είναι ότι οι σπόροι αρχικά μένουν ψηλά και επιπλέουν, ενώ όταν το ρόφημα αρχίζει να ετοιμάζεται, οι σπόροι πάνε στον πάτο. Συνήθως, θέλει από 1-2 ημέρες. Επίσης, αρχίζει να διαχωρίζεται το γάλα από το νερό, σαν να υπάρχει διαστρωμάτωση των υγρών. Το πόσο σύντομα θα συμβεί αυτό, εξαρτάται από την ποσότητα των σπόρων και από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Αναπτύσσεται πιο γρήγορα τους θερμούς μήνες. Μόλις δείτε ότι αρχίζει να διαχωρίζεται το υγρό, το βάζετε στο ψυγείο. Μετά, αν θέλετε να το πιείτε σε θερμοκρασία δωματίου, το αφήνετε λίγο εκτός ψυγείου και σουρώνετε. Αν το βάλετε πρόωρα στο ψυγείο, θα καθυστερήσει πολύ να γίνει.

Πότε πρέπει να το χαρίσετε;

Όταν σε μισό λίτρο γάλα που χρησιμοποιείτε καθημερινά, οι σπόροι έχουν γίνει πολλοί (4-5 κ. σ. και παραπάνω) τότε, ήρθε η ώρα είτε να μοιράσετε τους σπόρους σε 2 βάζα, είτε να χαρίσετε λίγο. Αυτό θα συμβεί περίπου σε ένα μήνα, αν το καλλιεργείτε συχνά.

Κεφίρ και γιαούρτι. Ομοιότητες και διαφορές:

Πολύς κόσμος πιστεύει ότι το κεφίρ και το γιαούρτι είναι πανομοιότυπα προϊόντα αλλά αυτό δεν είναι πραγματικότητα. Έχουν πράγματι πολλά κοινά αλλά δεν είναι ίδια. Και τα δύο έχουν παρόμοια ξινή γεύση και κρεμώδη υφή και παραδοσιακά παρασκευάζονται από γαλακτοκομικά. Έχουν και τα δύο πολλές πρωτεΐνες, ασβέστιο, βιταμίνη Β, κάλιο και προβιοτικά.

Ωστόσο, έχουν και σημαντικές διαφορές. Το κεφίρ έχει συνήθως περισσότερο λίπος από το γιαούρτι, αλλά έχει επίσης περισσότερες πρωτεΐνες και περισσότερα προβιοτικά. Είναι επίσης πιο λεπτόρρευστο από το γιαούρτι και το πίνουμε ενώ το γιαούρτι το τρώμε.

Το κεφίρ και το γιαούρτι παρασκευάζονται διαφορετικά. Το κεφίρ ζυμώνεται σε θερμοκρασία δωματίου, σε αντίθεση με πολλά είδη γιαουρτιού που αρχίζουν να καλλιεργούνται υπό κάποια θερμότητα. Επίσης το κεφίρ περιέχει μεγαλύτερο αριθμό διαφορετικών τύπων υγιών βακτηρίων και είναι καλύτερο για το γαστρεντερικό. Η ενεργή μαγιά του κεφίρ έχει επίσης περισσότερα θρεπτικά οφέλη από αυτά του γιαουρτιού.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ:

Το κεφίρ και το γιαούρτι μοιράζονται πολλά κοινά χαρακτηριστικά, αλλά έχουν και πολλές διαφορές. Διαφέρουν ως προς τη συνοχή, το περιεχόμενο θρεπτικών συστατικών και τον τρόπο με τον οποίο δημιουργούνται.

Οφέλη για την υγεία που προκύπτουν από την κατανάλωση του κεφίρ:

Ο λόγος για τον οποίο το κεφίρ έχει γίνει τόσο δημοφιλές τα τελευταία χρόνια είναι ακριβώς για τα οφέλη που προκύπτουν για την υγεία από την κατανάλωση του.

Το κεφίρ είναι πυκνό σε θρεπτικά συστατικά, με άφθονη πρωτεΐνη, βιταμίνη Β, κάλιο και ασβέστιο. Το ασβέστιο βοηθά στην κατασκευή ισχυρών οστών, η πρωτεΐνη δημιουργεί ισχυρούς μύες και το κάλιο είναι απαραίτητο για την υγεία της καρδιάς.

Το γιαούρτι είναι το πιο γνωστό προβιοτικό φαγητό στη δυτική διατροφή, αλλά το κεφίρ είναι στην πραγματικότητα πολύ πιο ισχυρή πηγή, καθώς οι κόκκοι κεφίρ περιέχουν περίπου 30 στελέχη βακτηρίων και ζυμών, καθιστώντας το ως μια πολύ πλούσια προβιοτική πηγή.

Τα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν:

• Στη βελτίωση της σχέσης υγιεινών βακτηριδίων στο περιβάλλον του γαστρεντερικού σωλήνα
• Στο να θεραπεύουν ή να αποτρέπουν τη διάρροια, ειδικά μετά τη θεραπεία με αντιβιοτικά
• Στην αντιμετώπιση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου ή την ανακούφιση των συμπτωμάτων του
• Στο να μειώσουν ή να αποτρέψουν γαστρεντερικές λοιμώξεις
• Στο να προλαμβάνει και θεραπεύει τις κολπικές μολύνσεις
• Στην πρόληψη και θεραπεία λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος

Επίσης μελέτη έδειξε ότι το κεφίρ μπορεί να είναι ωφέλιμο για τη μείωση της χοληστερόλης και την τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Δεδομένου λοιπόν ότι το κεφίρ είναι ασφαλές για κατανάλωση ως τρόφιμο, μπορεί να έχει λιγότερες παρενέργειες από άλλα προβιοτικά συμπληρώματα. Είναι επίσης πιο θρεπτικό από τα άλλα προβιοτικά συμπληρώματα.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ:

Το κεφίρ είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά με πολλές βιταμίνες και μέταλλα. Είναι επίσης γεμάτο με πρωτεΐνες και προβιοτικά. Το κεφίρ έχει λιγότερες παρενέργειες από άλλα προβιοτικά συμπληρώματα επειδή είναι τρόφιμο και όχι ένα προϊόν που κατασκευάστηκε σε εργαστήριο.

Παρενέργειες του κεφίρ και ποιοι πρέπει να προσέχουν πριν το καταναλώσουν:

Ενώ το κεφίρ έχει πολλά οφέλη για την υγεία, μπορεί να έχει και κάποιες παρενέργειες όταν ξεκινάτε για πρώτη φορά να το πίνετε. Αυτές είναι για παράδειγμα η δυσκοιλιότητα και οι κοιλιακές κράμπες.

Το Kefir θεωρείται ασφαλές για παιδιά ηλικίας μεταξύ 1 και 5 ετών, αλλά πρέπει πρώτα να ζητήσετε άδεια από τον παιδίατρό σας πριν το δώσετε προς κατανάλωση στο παιδί.  Τα παιδιά ηλικίας κάτω του 1 έτους δεν πρέπει να λαμβάνουν αγελαδινό γάλα, αλλά μητρικό γάλα, το οποίο είναι υψηλό σε φυσικά προβιοτικά.

Επίσης οι πάσχοντες από AIDS ή άλλες παθήσεις που αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα πρέπει να ζητούν τη γνώμη του γιατρού τους πριν καταναλώσουν κεφίρ όπως επίσης και τα άτομα με αυτοάνοσες ασθένειες. Γιατί ενώ τα βακτήρια του κεφίρ  είναι ευεργετικά για τα άτομα με ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα, μπορεί να αυξήσουν τις λοιμώξεις σε εκείνους των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα είναι εκτός ισορροπίας.

Τέλος το κεφίρ παρασκευάζεται με καζεΐνες, που μερικοί άνθρωποι εξαλείφουν από τη διατροφή τους. Εάν έχετε αποβάλει τις καζεΐνες από τη διατροφή σας, ίσως είναι καλύτερο να παραλείψετε το κεφίρ και να δοκιμάσετε άλλο ένα προβιοτικό αντί αυτού.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ:

Το κεφίρ είναι εξαιρετικά ασφαλές και έχει πολύ λίγες παρενέργειες. Οι κύριες παρενέργειες περιλαμβάνουν δυσκοιλιότητα και κοιλιακές κράμπες. Θα πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό σας πριν καταναλώσετε κεφίρ εάν έχετε εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Τι λένε οι έρευνες:

Έχουν γίνει διάφορες έρευνες για το προϊόν αυτό και μέχρι στιγμής το μεγαλύτερο μέρος τους είναι θετικό. Έχει διαπιστωθεί ότι η κεφίρ διαθέτει ισχυρές αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικές ιδιότητες. Επίσης το κεφίρ μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση του πεπτικού συστήματος με πολλούς τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της άμεσης αναστολής των παθογόνων παραγόντων και της αυξημένης παραγωγής υγιών βακτηρίων. Μπορεί ακόμη και να είναι αποτελεσματικό στη θεραπεία πεπτικών ελκών.

Το κεφίρ είναι ασφαλές για τους περισσότερους ανθρώπους καθώς μία μερίδα είναι γεμάτη βιταμίνες και προβιοτικά. Μπορεί να καταναλώνεται καθημερινά γιατί συμβάλει στη δημιουργία και διατήρηση μιας υγιούς ισορροπίας καλών βακτηρίων στον οργανισμό.

ΜΕ ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ:

Η έρευνα μέχρι τώρα ήταν θετική και έδειξε ότι η κεφίρ έχει αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στη βελτίωση της πέψης.

Διατροφική αξία κεφίρ:

Μια μερίδα κεφίρ γάλακτος (175 ml) περιέχει :

Πρωτεΐνη: 6 γραμμάρια.

Ασβέστιο: 20% του RDA.

Φώσφορος: 20% του RDA.

Βιταμίνη Β12: 14% του RDA.

Ριβοφλαβίνη (Β2): 19% του RDA.

Μαγνήσιο: 5% του RDA.

Μια αξιοπρεπή ποσότητα βιταμίνης D.

Αυτό έρχεται με περίπου 100 θερμίδες, 7-8 γραμμάρια υδατανθράκων και 3-6 γραμμάρια λίπους, ανάλογα με τον τύπο γάλακτος που χρησιμοποιείται.

Πηγές:

De Oliveira Leite AM, et al.  (2013). Microbiological, technological and therapeutic properties of kefir: a natural probiotic beverage.

scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1517-83822013000200001&lng=en&nrm=iso&tlng=en

Kefir nutrition facts and calories. (n.d.).

nutritiondata.self.com/facts/custom/2881216/2

Prado MR, et al. (2015). Milk kefir: composition, microbial cultures, biological activities, and related products.

frontiersin.org/articles/10.3389/fmicb.2015.01177/full

Zeratsky K. (2017). Do I need to include probiotics and prebiotics in my diet?

mayoclinic.org/healthy-lifestyle/consumer-health/expert-answers/probiotics/faq-20058065

http://peramatozoa.blogspot.gr/2015/09/blog-post_328.html